Зарядталған бөлшектердің реттелген қозғалысы электр тогы деп аталады. Электр тогы еркін электрондардың немесе иондардың реттелген орын ауыстыруы кезінде ғана пайда бола....................

Ом заңы. Өткізгіштердің кедергісі.

1827 жылы неміс ғалымы Ом (1787-1854) көптеген тәжірбиелердің нәтижесінде мынадай қорытынды шығарды: тұрақты температурада (Т=const) өткізгіштің ұштарындағы кернеудің ток шамасына қатынасы 

Дененің электрлік күйін сипаттайтын және электрленген дененің өзара әсер заңдарын қарастыратын электр жөніндегі ілімнің саласын электростатика деп атайды.  ғасырдың басында жүргізілген тәжірибелер электрленудің екі түрі болатындығын көрсетті:

1.     Теріге үйрелген шынының электрленуіне сәйкес келетін электрлену, бұны шартты түрде оң электрлену деп атайды

2.     Шыныға үйкелген терінің электрленуіне сәйкес электрлену, мұны шартты түрде теріс электрлену деп атайды.

Термоэлектрондық  эмиссия Диод

электронның  металдан  шығу  жұмысы

Диодтың  вольт-амперлік  сипаттамасы

Электронды-сәулелік түтікше

Тармақталған тізбек үшін Кирхгоф ережелері.

Біз қарастырған Ом заңдары тек қарапайым электр тізбегін есептеу үшін ғана жарамды. Ал күрделі тізбектегі токты анықтау керек болса, онда жалпыланған заңдылықтар бо......

Металдағы және вакуумдағы электр тогы. 

Классикалық электрондық теорияның негізгі қағидалары мен тәжірибелік дәлелдемелері, орта мектеп бағарламаласы бойынша, осы тақырыпта оқытылады. Көп уақыт бойы мәселені........

Зарядтардың өзара әсері. Кулон заңы

Өзара әсерлесетін зарядтарды нүктелік заряд деп есептеу үшін олардың алып жатқан көлемінің орта өлшемі зарядтардың бір- бірінен қашықтығына қарағанда өте аз болу керек. Осындай екі зарядтың өзара әсерлесу күші заряд  шамасының көбейтіндісіне тура пропорционал, ара қашықтығының квадратына кері пропорционал екендігін Кулон 1785ж тікелей тәжірибе негізінде дәлелденген 

Автотербелістер

Автотербеліс  - сырттан энергия  алмастан жүйенің ішіндегі энергия шығыны осы жүйедегі 

-Электр аккумуляторлар

-Жылу және бу аккумуляторлары

-қышқылдық немесе қорғасы, сілтілік аккумуляторлар

-Гидравликалық, пневматикалық, инерциялық аккумуляторлар

Айнымалы ток, — бағыты мен шамасы периодты түрде өзгеріп отыратын электр тогы. Ал  айнымалы ток деп ток күші мен кернеудің период ішіндегі орташа мәні нөлге тең болатын периодты ток түсініледі. Айнымалы ток байланыс құрылғыларында (радио, теледидар, телефон т.б.) кеңінен қолданылады.

Нүктелік заряд өрісінің кернеулік векторы. Өрістердің суперпозициясы.

Әрбір заряд өзінің айналасындағы кеңістікте электростатикалық өріс туғызады, оны нүктелік сыншы зарядтарды енгізіп және оларға әсер етуші күштерді бақылай отырып сезуге болады. Сонда өріске енгізілетін зарядтардың кішілігі сонша, олар өрісті жасаушы зарядтардың шамасын да, өзара орналасуын да өзгертпейді деп ұйғарайық. Кулон заңына сәйкес өрісітің бір нүктесіне орналастырылған оң зарядқа сол, зарядтардың  шамасына пропорционал  күші әсер етеді. Бұл 

Зарядталған микробөлшектер

Кез келген заттың зарядталуы, құрамында зарядталған еркін бөлшектің болуы, оның атомдары мен молекулаларының микроскопиялық- бөлшектер электрон мен протондардан құрылатындығынан. Атом ядросының құрамында оң зарядты протондар, элетктрондық қабыршақта теріс зарядты микроскопиялық бөлшектер  электрон болатындығы белгілі. Қазіргі кезде 200- ден астам микро бөлшектер, ал атомдар мен молекулалар мен иондардың сан- алуан түрлері белгілі. Иондар электрондық қабыршақтарында электрондар саны артық немесе кем атомдар. Көпшілік микробөлшектердің өмір сүру уақыты өте аз. Ұзақ уақыт өмір сүретін зарядталған микробөлшектер қатарына электрон, протон, позитрон және антипротондар жатады.

Диполь өрісінің кернеулігі. Кернеулік сызықтары. Кернеулік векторының ағыны.

Диполь- деп қарама қарсы таңбалы, шамалары өзара тең екі зарядтан тұратын жүйені айтады, егер олардың бір –бірінен қашықтығы  өріс кернеулігін анықтайтын нүктеге дейінгі  ара қашықтықтан һқте аз болса 

 Бағыттары бірдей тербелістерді қосу.

 Дене бір мезгілде бір бағытта немесе әр түрлі бағытта өтетін бірнеше тербеліске қатысатын жағдайлар да кездеседі.Егер, мысалы, рессорлар үстінде теңселіп тұрған вагонның төбесіне пружинаға бекітілген шарикті іліп қойсақ, онда шариктің Жер бетімен салыстырғандағы  тербелісінен және шариктің вагонмен салыстырғандағы тербелісінен тұрады.

Бағыттары және жиіліктері бірдей екі гармониялық тербелісті қосуды қарастырайық. Тербеліп тұрған дененің х ығысуы